عفونت بارداری از آن‌دسته بیماری‌هایی است که گاهی اوقات برای خانم‌های حامله مشکل ایجاد می‌کند. اینکه خطرات ناشی از این عفونت‌ها تا چه اندازه می‌تواند بر رشد جنین تاثیر منفی بگذارد جزو مهمترین سوالاتی است که باید به آن پرداخته شود. با این حال، پزشکان درباره این موضوع اختلاف نظر دارند. زیرا بعضی عفونت‌های بارداری خطرناک نبوده و به راحتی قابل درمان هستند. اما بعضی عفونت‌های ایجاد شده در دوران بارداری خطرناک بوده و بر رشد جنین تاثیر منفی خواهند گذاشت.
بیماری‌های عفونی دوران بارداری به 3 شکل خود را نشان می‌دهند:
1- عفونت‌های بارداری با آسیب زدن به بدن مادر، مانع شکل‌گیری و رشد جنین خواهند شد.
2- عفونت‌های بارداری با تحت تاثیر قرار دادن مستقیم جنین باعث ایجاد مشکلات مادرزادی خواهند شد.
3- عفونت‌های بارداری که به طور مستقیم در سقط جنین، نقش منفی خود را ایفا خواهند کرد.
انواع شایع عفونت بارداری
عفونت بارداری به چه انواعی تقسیم‌بندی می‌شود؟
گاهی اوقات امکان دارد عفونت بارداری به جنین شکل گرفته در شکم مادر آسیب وارد کند. اما این موضوع نباید به یک مشکل لاینحل برای مادران باردار تبدیل شود. زیرا اکثر این عفونت‌ها قابل درمان بوده و در بعضی موارد می‌توان از ابتلا به آنها پیشگیری کرد. بعضی از عفونت‌های ایجاد شده در دوران بارداری خطرناک بوده و باید از همان ابتدا جهت درمان اقدام نمود. زیرا این عفونت‌ها می‌توانند رشد جنین را با مشکل مواجه کرده و در مواقع نادر به سقط آن بینجامد. به همین دلیل بهتر است که در دوران بارداری، بسیاری از اقدامات محتاطانه را انجام داد تا از ابتلای مادر و جنین به این بیماری‌های عفونی به موقع پیشگیری نمود. انجام تست پاپ اسمیر قبل از بارداری یکی از نکات مهمی است که بانوان در صورت توجه به آن می توانند جلوی بروز برخی از این بیماری ها و عفونت‌ها را قبل از آن که دیر بشود بگیرند.
National Institutes of Health یا سازمان ملی سلامت آمریکا، لیستی از عفونت‌های شایع در دوران بارداری که باعث آسیب به جنین می‌شوند را تدوین کرده است. از مهمترین عفونت‌های دوران بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
عفونت باکتریایی
عفونت بارداری عفونت باکتریایی واژن (BV)
عفونت بارداری واژینوز باکتریال از متدوال‌ترین بیماری‌های عفونی بوده که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد. لاکتوباسیل از جمله باکتری‌های مفید واژن بوده که در صورت کاهش آن، امکان رشد و تکثیر باکتری‌های دیگر وجود خواهد داشت. زنان باردار مبتلا به این بیماری با مشکلاتی نظیر: عفونت رحم بعد از زایمان یا زایمان قبل از موعد مواجه خواهند شد.
بیماری‌های واگیردار
عفونت بارداری شماره 2؛ بیماری‌های واگیردار نظیر: اچ آی وی، تبخال تناسلی، سیفلیس و هپاتیت:
عفونت بارداری ایجاد شده برای زنان حامله، می‌تواند ناشی از بیماری‌های واگیردار نظیر: اچ آی وی، هپاتیت و تبخال تناسلی باشد. امکان انتقال این بیماری‌های واگیردار از طریق رابطه جنسی پر خطر است. امکان انتقال این بیماری‌های واگیردار از مادر به کودک بعد از زایمان طبیعی یا سزارین وجود دارد. واکسیناسیون، یکی از راه‌های موثر جهت جلوگیری از این بیماری‌های واگیردار به کودک است. اما باید در صورت بروز علائم در دوران بارداری با پزشک مربوطه، مشورت‌های لازم را انجام داد.
عفونت‌بارداری کلامیدیا
مهمترین دلیل بروز بیماری عفونی کلامیدیا از طریق رابطه‌ی جنسی است. بروز بیماری عفونی کلامیدیا می‌تواند بدون علائم خاصی باشد. این بیماری در دوران بارداری می‌تواند امکان بروز مشکلاتی نظیر: بیماری‌های چشمی و ذات‌الریه را در جنین به شدت افزایش دهد. خوشبختانه، این بیماری درمان داشته و قبل از زایمان باید جهت درمان آن در زنان باردار اقدامات لازم را انجام داد. چه بهتر که مراقبتهای قبل از بارداری را رعایت کنید تا در صورت وجود چنین عفونتهایی ابتدا به درمان آن بپردازید تا دوره بارداری بدون خطری را سپری کنید.
عفونت بارداری بیماری عفونی سوزاک
عفونت بارداری انواع مختلفی داشته که از جمله آنها می‌توان به بیماری عفونی سوزاک اشاره نمود. راه انتقال این بیماری تنها از طریق رابطه جنسی امکان‌پذیر است. درد در ناحیه تناسلی و سوزش به هنگام ادرار از مهمترین علائم این بیماری عفونی به شمار می‌رود. با مشاهده علائم این بیماری قبل از زایمان باید جهت درمان آن اقدام نمود. زیرا در صورت عدم کنترل این بیماری در دوران بارداری امکان نابینایی و عفونت‌های چشمی برای جنین، وجود خواهد داشت.
عفونت‌بارداری بیماری پوست سرخی عفونی
پوست سرخی عفونی در رده‌بندی بیماری‌های عفونی بارداری قرار می‌گیرد. این بیماری امکان دارد در زنان بارداری که دچار مشکلات سیستم ایمنی هستند، اتفاق بیفتد. در صورت عدم درمان بیماری پوست سرخی عفونی در زنان باردار، احتمال ایجاد کم‌خونی شدید در جنین و سقط آن افزایش خواهد یافت.
عفونت بارداری عفونت استرپتوکوک گروه B
عفونت بارداری دیگری که امکان بروز آن برای خانم‌های حامله وجود داشته، عفونت استرپتوکوک گروه B است. بروز پیدایش این بیماری، یک باکتری بوده که می‌توان آن را در دستگاه ادراری، دستگاه تولید‌مثل و دستگاه گوارش یافت. عفونت استرپتوکوک برای خانم‌های باردار خطرناک نبوده و در اکثر موارد قابل درمان است. اما گاهی اوقات امکان مبتلا شدن جنین به این بیماری وجود داشته که در رشد آن می‌تواند تاثیر منفی بگذارد.
عفونت بارداری عفونی توکسوپلاسموز
بیماری عفونی توکسوپلاسموز، عفونتی انگلی بوده که با تماس مستقیم زنان باردار با شیر غیر پاستوریزه، آب، سبزیجات یا مدفوع گربه منتقل خواهد شد. این بیماری عفونی در ناتوانی ذهنی کودکان بعد از تولد تاثیر منفی خواهد گذاشت.
عفونت بارداری لیستریوزیس
عفونت لیستریوزیس در اثر خوردن غذاهای آلوده به باکتری ((لیستریا منوسیتوژنز)) در زنان باردار ایجاد می‌شود. مرده‌زایی، زایمان زودرس و سقط نابه‌هنگام از مهمترین خطراتی بوده که جنین شکل گرفته در شکم مادر را تهدید می‌کند.
عفونت بارداری سیتومگالوویروس
امکان انتقال این ویروس از طریق مایعاتی نظیر: شیر، مایع منی، بزاق و ادرار به فرد دیگر امکان‌پذیر است. فرد مبتلا به این ویروس هیچ‌گونه علائمی نداشته و حتی تا آخر عمر امکان وجود آن در بدن وجود دارد. عفونت ناشی از سیتومگالوویروس ممکن است برای زنان باردار خطرات چندانی نداشته باشد اما برای جنین مشکلاتی مادرزادی و ناتوانی ذهنی ایجاد خواهد کرد. در بعضی مواقع امکان دارد این بیماری از طریق شیر آلوده مادر به نوزاد تازه متولد‌شده منتقل شود که علائم آن می‌تواند چند ماه یا چند سال در کودک مبتلا به این بیماری ظهور کند.
روش‌های موثر جهت پیشگیری از عفونت بارداری
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با استفاده از چند روش ساده به راحتی می‌توانید از بروز چنین بیماری‌ها و ویروس هایی جلوگیری کنید. به همین منظور می‌توانید نکات زیر را رعایت کنید:
- استفاده از اسپری‌های حشره‌کش جهت در امان ماندن از نیش حشرات
- استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
- شستشوی مداوم دست‌ها
- عدم مصرف غذاهای غیر‌پاستوریزه
- دوری کردن از افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی واگیردار
- پرهیز از تعویض خاک حیوان خانگی نظیر: گربه توسط خانم باردار
نتیجه‌گیری
عفونت بارداری، یکی از مشکلات مهمی بوده که زنان حامله با آن مواجه هستند. در اکثر مواقع، هیچ نگرانی در مورد این بیماری‌های عفونی وجود ندارد. اگر به موقع از علائم این بیماری‌ها در دوران بارداری آگاه شده و جهت درمان اقدام نمایید، هیچ خطری جنین را تهدید نخواهد کرد. عفونت‌های بارداری با مراقبتهای ویژه این دوران و مراجعه به پزشک متخصص، قابل کنترل هستند.
منابع:
https://www.biomerieuxconnection.com/2020/02/11/what-are-maternal-and-prenatal-infections-and-how-can-they-be-prevented/
https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/infections-that-may-affect-your-baby/
https://www.medicalnewstoday.com/articles/322210