تیروئيد غده‌ای است در قسمت جلوی گردن واقع شده است. شکل ظاهری آن شبیه پروانه بوده، و جزء مهمی از غدد درون ریز (هورمونی) محسوب می‌شود. تیروئید توسط غده هیپوفیز کنترل می‌شود، در واقع غده هیپوفیز، غده تیروئيد را تنظیم می‌کند تا ترشح هورمون‌ها را از طریق هورمون محرک تیروئيد یا TSH انجام دهد. خانم‌ها به علت نوسات هورمونی بیشتر از آقایان ممکن است به اختلالات تیروئيد مبتلا شوند، در واقع از هر 8 زن یک نفر در طول زندگی خود ممکن است با مشکلات تیروئید روبرو شود. تیروئید می تواند تاثیر چشمگیری بر تخمک گذاری بانوان داشته باشد. به همین منظور این مساله ما را بر آن داشت تا در اینباره مقاله‌ای بنویسیم. با ما همراه باشید.
تاثیر تیروئید بر باروری و تخمک گذاری
تیروئيد متابولیسم و رشد را با ترشح هورمون‌های T4 (تیروکسین) و T3 (تری یدوتیرونین) تنظیم می‌کند، در واقع مقدار مصرف انرژی توسط سلول های بدن را با ترشح این هورمون‌ها در کنترل دارد. هرگونه اختلال در غده تیروئيد می‌تواند باعث بهم خوردن تعادل هورمونی شود که در خانم‌ها این موضوع بر سیستم تولید مثل آنان از جمله دوره‌ی قاعدگی، تخمک‌گذاری و بارداری اثر خواهد گذاشت. در ادامه به شرح مشکلاتی که اشاره شد خواهیم پرداخت:
دوره عادت ماهیانه نامنظم
از آنجائیکه تیروئيد به کنترل چرخه عادت ماهیانه کمک می‌کند، ترشح مقادیر خیلی کم یا خیلی زیاد از این هورمون می‌تواند منجر به قاعدگی سبک، شدید یا بی‌نظمی در دوره‌ی عادت ماهیانه شود. بیماری تیروئيد حتی می‌تواند باعث شود دوره‌های عادت ماهیانه به کلی برای چند ماه قطع شود. اگر بیماری تیروئید به علت اختلالات ایمنی باشد می‌تواند منجر به يائسگی پیش از موعد (قبل از 40 سالگی) شود.
مشکلات در باروری
پرکاری یا کم‌کاری تیروئيد می‌تواند بر تخمک‌گذاری اثر بگذارد و مانع از تخمک‌گذاری شود و این موضوع شانس باروری را به شدت کاهش می‌دهد. کم‌کاری و پرکاری تیروئيد اغلب علائمی متضاد همدیگر دارند اما هر دوی آن‌ها می‌توانند باعث برهم خوردن نظم عادت ماهیانه شوند. اگر تخمک گذاری به طور منظم انجام نشود یا اینکه به طور کلی قطع شود در نتیجه احتمال بارداری به شدت کاهش می‌یابد، بنابراین یکی از نکاتی که پزشکان همیشه به خانم‌هایی که قصد باردار شدن دارند می نمایند این است که 6 تا 8 ماه پیش از بارداری یک چکاپ کامل بدهند تا سطح تمام هورمون ها من جمله هورمون‌های تیروئيد اندازه گیری شوند. بنابراین همانطور که مساله مشاوره ژنتیک اهمیت زیادی دارد این مسائل نیز نباید نادیده گرفته شوند.
کم کاری تیروئید باعث کاهش هورمون FSH (هورمون محرک فولیکول) و LH (هورمون لوتئینی) می‌شود. این دو هورمون، هورمون‌های هستند که توسط مغز ترشح می‌شوند تا تخمدان‌ها را جهت تخمک‌گذاری تحریک کنند، اگر این دو هورمون عملکرد مناسبی نداشته باشند و در ترشح آن‌ها اختلال ایجاد شود تخمدان ها نیز نمی‌توانند به درستی فعالیت داشته باشند. یکی از مهمترین کارها قبل از بارداری چکاپ کامل و بررسی مواردی از قبیل تیروئید است.
ایجاد مشکل حین بارداری و پس از آن
نوسانات هورمون تیروئید حین بارداری می‌تواند هم برای جنین و هم برای مادر خطرناک باشد. احتمال سقط جنین، زایمان زودرس را در بارداری افزایش می‌دهد و پس از زایمان ممکن است باعث افزایش وزن و تغییرات احساسی در مادر شود.
اختلالات تیروئيد مشکلات بسیاری را ایجاد می‌کند که برخی از انواع آن خانم‌ها را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌دهند، این بیماری ها عبارتند از:
• پرکاری تیروئيد
• کم کاری تیروئيد
• گواتر
• تیروئيدیت، مخصوصاً تیروئيدیت پس از زایمان
• غده‌های تیروئيد
• سرطان تیروئيد
تحریک بیش از حد هورمون TSH یا اختلال در تولید هورمون تیروئيد می‌تواند باعث ایجاد غده‌های تیروئید و سرطان تیروئید شود که نیاز است با جراحی برداشته شوند.
9 عامل خطرزا که احتمال ابتلا به تیروئید را بالا می برد
عوامل خطری که منجر به تیروئيد می‌شوند:
• سن بالای 60 سال
• یائسگی
• سابقه خانوادگی بیماری تیروئيد
• داروهایی که میزان ید آن‌ها بالا می‌باشد
• کم خونی شدید
• دیابت نوع 1
• لوپوس
• آرتریت روماتوئيد
• جراحی تیروئيد
علائم بیماری تیروئيد
از آنجایی که علائم بیماری تیروئید بسیار شبیه به سایر بیماری ها می‌باشد تشخیص آن کمی مشکل است اما به طور کل علائم بیماری تیروئید را به دو دسته تیروئيد کم‌کار و پرکار تقسیم می‌کنند.
علائم تیروئيد پرکار
• اضطراب و تحریک پذیری
• از دست دادن وزن بدن
• مشکلات خواب
• بزرگ شدن تیروئيد در ناحیه گردن
• لرزش
• عادت ماهیانه نامنظم و یا قطع قاعدگی
• عدم تحمل گرما
علائم کم‌کاری تیروئيد
• خستگی
• افزایش وزن
• خون‌ریزی‌های شدید و مکرر طی دوران عادت ماهیانه
• خشکی موها
• ریزش مو
• صدای خشن
• عدم تحمل سرما
روش های درمان تیروئيد
در روش های درمانی سعی بر این است که تعادل هورمون‌های تیروئيد توسط دارو یا با روش جراحی به حالت عادی بازگردد.
برای درمان پرکاری تیروئيد روش‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
• داروهای ضد تیروئيد: از تولید هورمون های تیروئید جلوگیری می‌کنند.
• پرتو درمانی: سلول‌های غده تیروئید را از بین می‌برد در نتیجه از تولید هورمون تیروئید جلوگیری می‌کند.
• تیروئيدکتومی: برداشتن بخشی از تیروئيد منجر مي‌شود که قسمت‌های باقی‌مانده تیروئيد کمتری تولید کنند.
درمان کم‌کاری تیروئيد
• داروهای جایگزین تیروئيد: جهت بازگرداندن سطح طبیعی هورمون‌های تیروئيد
به طور کلی درمان تیروئید باید با توجه به آزمایشات کلینیکی و سطح هورمون‌ها انجام شود، اگر شما چندین ماه است برای بارداری اقدام نموده‌اید و نتیجه‌ای حاصل نشده است، در اولین قدم پزشک به نتایج آزمایشات هورمونی شما نیاز دارد تا با توجه به سطح هورمون‌ها بتواند درمان مناسب را پیشنهاد دهد.
مشاوره باروری برای کسانی که تیروئید دارند
افرادی که در فکر فرزندآوری هستند و در پی آن متوجه می شوند که تیروئید پرکار یا کم کار دارند باید ابتدا برای درمان آن اقدام کنند و سپسبرای بچه دار شدن تلاش کنند. به همین منظور در مراکز معتبر باروری همچون کلینیک ناباروری بهاران چنین خدماتی را به صورت کاملا تخصصی می توانند دریافت کنند.
مشاوره باروری زنان و مردان در این مرکز انجام می شود. این مشاوره به خصوص برای کسانی که دچار مشکلاتی همچون تیرئید هستند و تخمک گذاری آنان دچار مشکلاتی شده است بسیار منطقی و پرکاربرد خواهد بود. بنابراین برای جلوگیری از هرگونه حادثه حین بارداری و قبل و بعد از آن لازمست تحت نظر یک مرکز معتبر پزشکی باشید و شرایط بیماری خود را مرتبا چک کنید.
منابع:
https://www.nmdwellnessofscottsdale.com/drzenblog/thyroid-fertility
https://www.medicinenet.com/what_are_the_effects_of_thyroid_problems_in_women/article.htm