آی یو دی IUD وسیله ای می‌باشد که داخل رحم قرار می گیرد. این دستگاه کوچک به شکل حرف T انگلیسی است. استفاده از آیودی یکی از راه های جلوگیری از بارداری برای کسانی است که نمی خواهند باردار شوند. این روش قابل استفاده برای خانمهاست که در داخل رحم توسط پزشک متخصص جاگذاری می‌شود. در این مقاله قصد داریم به جلوگیری از بارداری با IUD بپردازیم.
آشنایی با راه‌های جلوگیری از بارداری
جلوگیری از بارداری به روش های مختلفی امکان پذیر است. روشی که استفاده از آن بی‌دردسر بوده و به راحتی انجام می‌گیرد استفاده از وسیله‌ای به نام آیودی است. آی یو دی در بخش بالای رحم قرار می‌گیرد و باعث جلوگیری از بارداری می‌شود.
انواع آیودی
به طور کلی دو نوع آی یو دی وجود دارد:
آی یو دی مسی: این نوع آی یو دی با آزاد کردن یون‌های مس مانع لقاح اسپرم و تخمک در رحم می شود.
آی یو دی هورمونی: ماده ای به اسم پروژستین ترشح می‌نماید. پروژستین مخاط ضخیمی در دهانه رحم ایجاد می‌کند که در برابر نفوذ اسپرم مقاومت کرده و غیر قابل نفوذ می‌باشد.
آی یو دی مسی چه فوایدی دارد؟
به منظور جلوگیری از بارداری از آی یو دی استفاده می شود. آی یو دی مسی فوایدی دارد که عبارتند از:
- اکثر خانم‌ها تمایل دارند روش های جلوگیری از بارداری را استفاده نمایند که علاوه بر اثرات طولانی مدت برگشت پذیر نیز باشد.
- آی یو دی عوارض کمتری نسبت به سایر روش‌های جلوگیری از بارداری دارد.
- مدت ماندگاری آن بین 5 تا 10 سال به طول می‌انجامد.
- آی یو دی مسی دارو و قرص نیست که عوارض جانبی روی کبد و دیگر اعضای بدن داشته باشد.
- درصد شکست این نوع آی‌یو‌دی خیلی کم تر از دیگر روش‌های جلوگیری از بارداری می‌باشد.
بیشتر بخوانید: ارتباط زخم دهانه رحم و ناباروری
آیودی برای چه کسانی قابل استفاده نیست؟
آی یو دی که به منظور جلوگیری از بارداری انجام می‌شود برای چه کسانی منع شده است؟
- آی یو دی که برای جلوگیری از بارداری کاربرد دارد برای بیمارانی که در معرض خطر اندوکاردیت هستند منع شده است.
- همچنین افرادی که بیماری ویلسون دارند.
- و زنانی که تازه ازدواج کرده اند و فرزندی ندارند.
آموزش نحوه قراردادن آیودی
چگونه آی یو دی را به منظور جلوگیری از بارداری درون رحم قرار می‌دهند؟
آی یو دی را برای جلوگیری از بارداری درون رحم قرار می‌دهند. به طور معمول خانم‌ها در مورد شیوه گذاشتن آی یو دی سوال هایی دارند. گذاشتن آی یو دی مرحله به مرحله انجام می‌شود. و مراحل به شرح زیر می باشد:
- ابتدا متخصص باید مطمئن شود که شخص باردار نیست.
- با معاینه بایستی اطمینان حاصل کند که شخص عفونت واژینال ندارد. اگر شخص عفونت واژینال داشته باشد نخست بایستی عفونت به درستی درمان شود.
- باید نمونه پاپ اسمیر گرفته شود.
- برای اینکه آی یو دی درون رحم قرار بگیرد باید حتما روزهای آخر پریودی باشد که دهانه رحم باز است. در این مواقع جایگذاری راحت و آسان انجام می‌شود.
- نخست اسپکولوم قرار داده می شود.
- پس از آن آی یو دی به درون رحم برده می شود و در جای مناسبی گذاشته می شود.
خوب است بدانید تمام این مرحله ها سریع انجام می شود و گذاشتن آی یو دی تنها چند دقیقه زمان می برد. گذاشتن آی یو دی اصلا سخت و دردناک نیست و مانند سایر مراحل معاینه زنان قابل انجام می‌باشد. بعد از قرار دادن آی یو دی امکان دارد انقباضات رحمی و کرامپ ها به وجود بیاید که بهتر است در این موارد حتما از مسکن استفاده شود.
عوارض شایع آی یو دی چیست؟
همانطور که می دانید کاربرد آی یو دی برای جلوگیری از بارداری می باشد. اما عوارضی نیز دارد. عوارض شایع آن به شرح زیر می باشد:
زیاد شدن خونریزی و درد در هنگام پریودی:
افزایش خونریزی و درد در زمان پریودی از عوارض آی یو دی می باشد. ولی این مشکل 2 تا 3 ماه بعد از گذاشتن آی یو دی کاملا برطرف می شود. در صورت احتیاج به درمان اغلب داروهایی مثل مفنامیک اسید، ایندومتاسین توصیه می شود. پزشک در این مواقع از شما می خواهد که مکمل آهن را روزانه مصرف کنید. اگر این مشکل برطرف نشد به شخص توصیه می شود که به منظور بررسی بیشتر نزد متخصص مراجعه نماید.
لکه بینی بین پریودی و خونریزی های نامنظم:
این نوع لکه بینی و خونریزی از عوارض دستگاه آی یو دی می باشد که در 2 تا 3 ماه اول به طور کامل برطرف می شود. اما اگر ادامه دار بود حتما به متخصص زنان مراجعه نمایید.
بیشتر شدن ترشحات واژینال: اگر ترشحات واژن شما زیاد بود حتما نزد متخصص یا ماما مراجعه نمایید زیرا باید سریعا درمان شود. ترشحات اگر عفونی باشند اغلب بد بو همراه با خارش و سوزش می باشد که رنگ آن با ترشحات عفونی متفاوت می باشد.
آیا آی یو دی عوارض غیر شایع دارد؟
آی یو دی که برای جلوگیری از بارداری کاربرد دارد و دارای عوارض غیر شایع می باشد که به شرح زیر می باشد:
بیماری های التهابی لگن: این مورد اغلب در 20 روز اول که دستگاه را قرار می دهند دیده می شود. علت اصلی آن تشخیص ندادن عفونت موجود پیش از کار گذاشتن دستگاه می باشد. دلیل دیگر آن رعایت نکردن موارد بهداشتی به منظور پیشگیری از ورود باکتری ها در زمان جایگذاری می باشد. پس از اینکه این مورد تشخیص داده شد شخص حتما بایستی سریع به بیمارستان مراجعه نماید.
بیشتر بخوانید: مشاوره ناباروری زنان
جلوگیری از بارداری با سوراخ شدن رحم به هنگام قرار دادن آی یو دی
جلوگیری از بارداری که با نشانه‌های بالینی مشاهده می‌شود:
این نشانه ها اغلب هنگام اندازه گیری عمق رحم با هیسترومتر ( وسیله ای برای اندازه گیری عمق رحم می باشد) و یا قرار دادن آی یو دی مشاهده می شود. این شیوه معمولا با کمی درد همراه می باشد.
جلوگیری از بارداری که با نشانه های بالینی مشاهده نمی شود:
اغلب در این موارد شخص هیچ گونه علامتی ندارد. تنها در زمان معاینه طول نخ آی یو دی که درون واژن قرار دارد کمی کوتاه می شود.
چنانچه احتمال سوراخ شدن رحم توسط متخصص زنان یا ماما وجود داشته باشد دستگاه آی یو دی را سوراخ می کنند. بعد از آن شخص حتما باید به بیمارستان و یا مرکز درمان باروری مراجعه نماید.
بیشتر بخوانید: هیستروسکوپی چیست؟
مزایای استفاده از آی یو دی و نقش آن در جلوگیری از بارداری
استفاده درست از انواع آی یو دی به منظور جلوگیری از بارداری مزیت های به دنبال دارد. این مزیت ها به شرح زیر می باشد:
- تداخل نداشتن با بسیاری از داروها
- عدم تداخل با رابطه جنسی
- نداشتن عوارض هورمونی
- تاثیر نداشتن در دوران شیردهی
- نیاز نداشتن به یادآوری های روزانه
- قابل استفاده بودن تا دوران یائسگی
- اثر بخشی زیاد
- قابلیت برگشت باروری بلافاصله بعد از خروج آی یو دی